Selecteer een pagina

Na 2 decennia promotiecampagnes, bewustwordingsacties, bonusregelingen, intentieverklaringen en streefbeelden is Nederland binnenkort eindelijk van IPv6 af. Dat kun je voorzichtig concluderen uit de meest recente online rapportage, die Google voor ons bijhoudt. Nederland zat bijna een jaar geleden nog op iets meer dan 35% adoptie van IPv6 en nu gaan we snel naar de 10%. Hoewel andere statistieken een wat hogere score laten zien, bungelt Nederland in Europa nog steed ergens in de onderste regionen als het gaat om IPv6 adoptie. Voor de geïnteresseerde lezers: het huidige internet adressysteem (IPv4) raakt uitgeput en daarom is al ruim 20 jaar geleden een nieuw adressysteem bedacht: IPv6. Terwijl de ons omringende landen geleidelijk aan steeds meer overstappen op IPv6, lijkt de meest gedigitaliseerde natie van West-Europa de omgekeerde route te volgen.

Niks aan de hand

Op korte termijn, dat lijkt vaak de tijdhorizon in ons land, is er nog niet veel aan de hand. Alle internetverbindingen doen het. Nieuw IP-adressen zijn nog, soms via informele kanalen of tegen betaling van ronde € 35 per stuk (!), te krijgen. En dat terwijl de Nederlandse overheid zichzelf juist had opgedragen om per 31 december 2021 v.w.b. haar websites en e-maildomeinen volledig[1] ook via IPv6 bereikbaar te zijn. Maar zoals bij meer overheidsinitiatieven is dat doel helaas niet (helemaal) gehaald. Internetserviceproviders krijgen van de overheid ook alle vrijheid om hun eigen agenda v.w.b. de IPv6 implementatie te volgen. En eerlijk gezegd geef ik ze daar geen ongelijk in. Waarom zou je investeren in iets wat op termijn waarschijnlijk onvermijdelijk is, maar waarop nu geen enkele sanctie staat, behalve af en toe een kritisch commentaar van een betrokken toeschouwer zoals ondergetekende?

Wanneer de overgang naar IPv6 echt urgent wordt zal het wel net zo gaan als met de mondkapjes, de sancties tegen de criminelen in het Kremlin, de te hoge stikstofuitstoot en de wachtrijen op Schiphol. We zien het probleem naderen maar niets doen staat bij veel bestuurders en managers nog steeds hoger op de prioriteitenlijst dan visie, initiatief en durf. Daarbij is de gemiddelde zittingsduur van onze verantwoordelijken gemiddeld 3-4 jaar dus als het probleem er echt is, mag iemand anders de rommel opruimen.

Probleem?

En is dit nu echt een probleem? IPv6 als zodanig niet. In ons land liggen her en der nog honderdduizenden oude IPv4 adressen op de plank. Maar internetadressen zijn een van de essentiële elementen in de ICT Infrastructuur van ons land en van de organisaties die hier domicilie hebben. De ICT infrastructuur is een complex stelsel van verbindingen, netwerken, gegevensopslag en bijbehorende systemen. Diezelfde ICT infrastructuur wordt beheerd en gebruikt door onnoemelijk veel organisaties en bedrijven. Van een centrale regie en duidelijke coördinatie is geen sprake. Dat is in zekere zin ook het mooie van dit stelsel: iedere gebruiker is zelf verantwoordelijk. Onder normale omstandigheden hoeft dat ook geen probleem te zijn. Maar de omstandigheden waarin we als natie geleidelijk terecht zijn gekomen zijn niet meer normaal. En ze zullen dat voorlopig ook niet meer worden. Diezelfde omstandigheden maken de ICT infrastructuur kwetsbaar, meer dan menigeen nu in de gaten heeft.

Spookrijden

Een tijdige en goed gecoördineerde invoering van IPv6 bevordert de kwaliteit van de ICT Infrastructuur: alle netwerken, die ermee worden voorzien, worden opnieuw bekeken. In veel gevallen, zeker bij de overheid, kunnen enkelvoudige netwerken worden opgesplitst in verschillende segmenten. Dat voorkomt dat een indringer in een gehackt netwerk direct toegang krijgt tot alle onderdelen van zo’n (niet gesegmenteerd) netwerk. Voorbeelden als de Universiteit van Maastricht en de gemeente Hof van Twente[2] liggen nog vers in het geheugen. IPv6 maakt het mogelijk om individuele devices gemakkelijker te traceren, wat vooral bij het bestrijden van criminele activiteiten een groot pluspunt is. Kortom de adoptie van IPv6 lijkt een ver-van-mijn-bed-show, maar dat is het niet. Nederland zet zichzelf met de niet-adoptie op achterstand. Het is als die spookrijder die de nieuwsflits hoort dat er op een bepaalde weg een spookrijder is gesignaleerd en denkt: één spookrijder??, het zijn er wél honderd!

Herman Timmermans, adviseur Digitale Zaken, Tasclinx BV


[1] Zie https://www.digitaleoverheid.nl/nieuws/overheid-voor-eind-2021-bereikbaar-via-ipv6/

[2] Zie: https://nos.nl/artikel/2321732-hackers-universiteit-maastricht-zaten-maanden-in-netwerk-200-000-euro-betaald en https://nos.nl/artikel/2372868-hack-bij-gemeente-hof-van-twente-veroorzaakt-door-te-simpel-wachtwoord